Z głęboką wiarą w Bożą obecność oraz w poczuciu pasterskiej odpowiedzialności za zdrowie i życie wiernych oraz całego społeczeństwa, w oparciu o aktualne zarządzenia, wskazania i sugestie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Prezydium Konferencji Episkopatu Polski oraz władz cywilnych, przekazuję wiernym i duchownym diecezjalnym i zakonnym posługującym w diecezji świdnickiej poniższe wskazania i zarządzenia. Poszczególne wskazania zachowują moc obowiązującą do czasu ewentualnego wydania nowszych norm.
Dyspensa od obowiązku udziału w celebracji
1. Z dniem 29 marca br. dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. oraz uroczystości obowiązkowych, udzielona przeze mnie w dniu 12 marca 2020 r., jest przedłużona i rozszerzona na wszystkich wiernych, oraz obowiązuje aż do odwołania. Oznacza to, że przez nieobecność na tych celebracjach nie popełnia się grzechu.
Celebracje bez publicznej obecności wiernych
2. Mając na względzie aktualne rozporządzenia władz państwowych, w trosce o zachowanie zdrowia wiernych i celebransów, zarządzam z dniem dzisiejszym aż do odwołania, aby w celebracjach został zachowany limit liczby uczestniczących wiernych, określony przez władze cywilne (z zachowaniem pierwszeństwa dla osób które zamówiły intencję mszalną), nie licząc celebransa, koncelebransów i osób posługujących. Dotyczy to kościołów i kaplic publicznych.
3. Osoby niepełnoletnie mogą służyć przy celebracjach wyłącznie za wyraźną zgodą rodziców lub prawnych opiekunów.
4. Mszę Świętą pogrzebową odprawia się w kościele dla najbliższej rodziny z zachowaniem przepisów co do liczby uczestników, w terminie wyznaczonym przez kapłana.
5. Na cmentarzu (jeśli kaplica cmentarna jest zamknięta) można sprawować obrzędy pogrzebowe przy grobie, posługując się 3 formą pogrzebu.
6. Kapłani poddający się izolacji lub kwarantannie, otrzymują prawo sprawowania Eucharystii poza miejscem świętym, w innym godnym miejscu. Organizacja zastępstw za kapłanów chorujących spoczywa na dziekanach.
Godność i higiena miejsc oraz naczyń świętych podczas celebracji i poza nimi
7. W zakrystiach musi być możliwość obmycia rąk. Obowiązkowo należy umyć ręce przed rozpoczęciem liturgii przy pomocy właściwych środków zapewniających bezpieczeństwo dla siebie i innych. Należy używać wyłącznie ręczników jednorazowych – papierowych. Mycie rąk obowiązuje wszystkich celebrujących i posługujących.
8. Należy zadbać o jak najczęstsze sprzątanie i dezynfekowanie przestrzeni świętej.
9. Duszpasterze są zobowiązani do sprawdzenia, czy w tabernakulum nie znajduje się zbyt wielka liczba konsekrowanych Hostii, oraz do ich uchronienia przed zepsuciem.
10. Należy zadbać o czystość naczyń liturgicznych oraz zmieniać bieliznę kielichową tak często, jak to możliwe. Dotyczy to także ręczniczków do lavabo i vasculum. W vasculum należy zmieniać często wodę, dokonując uprzednio jego obmycia.
11. Zgodnie ze wskazaniami służb sanitarnych należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie higieny rąk (dotykanie złożonymi rękoma twarzy stanowi potencjalne zagrożenie, dlatego po umyciu i odkażeniu rąk należy trzymać je złożone i dotykać nimi tylko tego, co konieczne).
12. Znak pokoju wykonuje się jedynie przez skłon głowy.
13. Puryfikacji naczyń dokonuje tylko ta osoba, która spożywa Krew Pańską z kielicha.
Kościoły otwarte do prywatnej modlitwy
14. Poza celebracjami kościoły pozostają otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę, z zachowaniem przepisów sanitarnych odnośnie do liczby zgromadzonych w jednym miejscu.
Zaproszenie do łączności duchowej
15. Gorąco zachęcam wiernych do duchowej łączności z celebracjami transmitowanymi za pośrednictwem środków społecznego przekazu.
16. Szczególnym wyrazem łączności duchowej z Kościołem jest praktyka Komunii duchowej (nazywanej także Komunią pragnienia), do której zachęcam wszystkich, nie mogących przystąpić do Komunii sakramentalnej. Akt Komunii duchowej wymaga stanu łaski uświęcającej.
17. Zachęcam także wszystkich, którzy nie mogą uczestniczyć osobiście w liturgii do wzbudzenia ducha wdzięczności za tych, którzy niejako w ich imieniu uczestniczą w sakramentach. Ci zaś, którzy uczestniczą w celebracjach, niech nie zapominają o modlitwie wstawienniczej za tych, którzy pozostają w domach.
Sakrament pokuty i pojednania
18. Do czasu wydania przeciwnych przepisów, ważnym zadaniem duszpasterzy jest zapewnienie możliwości spowiedzi indywidualnej wiernym pragnącym się wyspowiadać. Nie należy używać konfesjonałów, jeśli nie można w nich zapewnić wymaganych norm bezpieczeństwa sanitarnego (KPK kan. 964 § 3). Można zatem sprawować ten sakrament np. w innym godziwym miejscu.
19. Poza zorganizowaną we właściwy i bezpieczny sposób spowiedzią indywidualną, drogą uzyskania pojednania z Bogiem i Kościołem, w nadzwyczajnych sytuacjach, jest akt żalu doskonałego, połączonego z mocnym postanowieniem spowiedzi sakramentalnej, gdy to tylko będzie możliwe (KKK 1452, KPK 960-961). Zadaniem duszpasterzy jest wyjaśnienie wiernym tej praktyki.
20. W niebezpieczeństwie śmierci kapłan zawsze może udzielić ogólnego rozgrzeszenia zgodnie z Księgą „Obrzędy pokuty” (rozdz. III).
21. Przypominam o unikaniu wszelkich nadużyć związanych z sakramentem pojednania, wymienionych we Wskazaniach Prezydium KEP (m.in. że nie wolno stosować spowiedzi przez środki elektroniczne pod rygorem nieważności sakramentu).
Sakramenty chorych i Wiatyk
22. Sprawowanie Sakramentu Chorych udziela się zasadniczo osobom będącym w niebezpieczeństwie śmierci, wraz z Komunią umierających, czyli Wiatykiem. Można używać olejów poświęconych w poprzednim roku, zanim uzyska się dostęp do nowych. Należy czekać ze spaleniem starych olejów do czasu otrzymania nowych. Przypominam, że prawo kościelne dopuszcza namaszczenie bez bezpośredniego dotyku, przy użyciu narzędzi, np. bawełnianego patyczka albo jednorazowych rękawiczek ochronnych (zob. Kan. 1000 § 2).
23. Kapłani mogą indywidualnie rozeznać stosowność udzielania tego sakramentu także innym chorym, na indywidualną prośbę, z zachowaniem wszelkich norm dotyczących bezpieczeństwa rodziny chorego i własnego.
24. W przypadku chorych objętych kwarantanną oraz przebywających w szpitalach należy przestrzegać wskazań kompetentnych władz.
25. Comiesięczne odwiedziny chorych z Komunią św. zostają zawieszone.
Komunia św.
26. Zgodnie ze wskazaniami Prezydium KEP przypominam, że „każdy wierny zawsze ma prawo według swego uznania przyjąć Komunię Świętą do ust” (Instr. „Redemptionis Sacramentum” nr 92). W związku z tym nikomu nie można nakazywać przyjęcia Komunii Świętej na rękę, można tylko do tego zachęcać, o ile faktycznie jest to bezpieczniejsze niż Komunia do ust. Podobnie nie można odmówić wiernemu Komunii na rękę.
27. Należy zachować zasadę, że jeśli część wiernych przyjmuje Komunię Świętą na rękę, a część do ust, jest wskazane, aby obu grupom Komunii udzielali różni szafarze lub też, jeśli jest jeden szafarz, by osoby przyjmujące Komunię do ust przyjmowały ją po osobach przyjmujących Komunię na rękę.
28. Zgodnie z rozeznaniem duszpasterskim na indywidualną prośbę wiernego należy udzielić Komunii św. poza Mszą, zwłaszcza przy okazji spowiedzi indywidualnej.
29. Zawiesza się wizyty szafarzy nadzwyczajnych z Komunią św. u wiernych.
Klasztory żeńskie
30. W klasztorach, w których zgodnie z prawem przechowywany jest Najświętszy Sakrament, może być stosowany obrzęd Komunii św. poza Mszą św. pod przewodnictwem szafarza zwyczajnego lub nadzwyczajnego, będącego członkiem wspólnoty. W tych wspólnotach zakonnych żeńskich, gdzie nie ma kapelana oraz ustanowionego szafarza nadzwyczajnego, udzielam do odwołania prawa rozdzielania Komunii św. zgodnie z normami liturgicznymi przełożonej domu. Dotyczy to także wystawienia N. Sakramentu przez otwarcie tabernakulum do codziennej adoracji, z zachowaniem norm liturgicznych.
Wielki Tydzień
31. Podczas celebracji Niedzieli Palmowej należy zastosować drugą lub trzecią formę wejścia, upamiętniającego wjazd Chrystusa do Jerozolimy.
32. W Wielki Poniedziałek, Wtorek i Środę kapłani powinni w miarę możliwości skupić swoje siły na służeniu sakramentem pojednania.
33. Msza Krzyżma będzie sprawowana w terminie późniejszym. Do tego czasu kapłani używają zeszłorocznych olejów, pamiętając także o możliwości jednorazowego poświęcenia oleju chorych na konkretną celebrację namaszczenia.
34. Odnośnie do celebracji Triduum Paschalnego i Okresu Wielkanocnego wydane zostaną odrębne zarządzenia i wskazania przed Niedzielą Palmową.
Zaproszenie do trwania w modlitwie indywidualnej i korzystania z odpustu specjalnego
35. Proszę wszystkich duchownych, osoby życia konsekrowanego i wiernych świeckich o dalsze trwanie na indywidualnej i wspólnotowej modlitwie prywatnej w intencji ustania epidemii, szczególnie na Różańcu, wzywając orędownictwa Matki Bożej Świdnickiej Uzdrowienia Chorych oraz św. Sebastiana, starożytnego męczennika, czczonego jako Patrona w chorobach zakaźnych.
Przypominam, że Penitencjaria Apostolska udzieliła odpustu specjalnego wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną koronawirusem, a także pracownikom służby zdrowia, członkom rodzin i wszystkim tym, którzy opiekują się osobami zakażonymi. Warunkiem uzyskania takiego odpustu jest brak przywiązania do grzechu oraz duchowa łączność poprzez środki masowego przekazu z celebracją Mszy Świętej, odmawianiem Różańca Świętego, pobożną praktyką Drogi Krzyżowej lub innymi formami pobożności. A także wtedy gdy wierni przynajmniej odmówią Wyznanie Wiary, Modlitwę Pańską i pobożne wezwanie do Najświętszej Maryi Panny, „ofiarując tę próbę w duchu wiary w Boga i miłości wobec swoich braci i sióstr, z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe”.
Wszystkich wiernych i duszpasterzy zapewniam o modlitwie i duchowej łączności.
+ Ignacy DEC
BISKUP ŚWIDNICKI
Ks. Stanisław Chomiak
Kanclerz Kurii
